SANDANG KHALIFAH MUDA BUKAN SANDANG ANUGERAH

30 Dis 2023

Kebelakang ini berlakunya penyampaian sandang Khalifah Muda kepada pesilat-pesilat yang belum pun bertaraf gurulatih.  Sedar atau tidak tindakan ini adalah satu pengkhianatan kepada sistem sandang Silat Seni Gayong, khususnya sistem Sandang Berjawatan.

Sekali diingatkan kepada gurulatih, terutamanya yang memimpin sesebuah akademi atau kelab, kuasa memberi sandang adalah kuasa Badan Adat Negeri.  Jika pun hendak menyampaikan sandang, ia amat tertakluk kepada bilangan gelanggang yang ada dibawah pentadbiran akademi atau kelab tersebut, dan kelayakan gurulatih yang dilantik untuk menerima sandang.

Seorang Khalifah Muda hendaklah dalam kalangan gurulatih yang telah berkhidmat menjadi seorang gurulatih sekurang-kurangnya 3 tahun, dan memegang sekurang-kurangnya bengkung Pelangi Merah Cula 3.  Dimaklumkan bahawa sandang berjawatan melambangkan kuasa dan tanggunjawab ke atas pelajaran, adat-istiadat, kewangan (adat) dan pentadbiran (adat) di gelanggang awasannya. 

Seorang Khalifah akan bertanggunjawab kepada 4 orang Khalifah Muda.  Ini bererti khalifah berkaitan mempunyai 4 gelanggang dibawahnya,  manakala seorang Khalifah Kanan bertanggungjawab kepada 4 orang Khalifah, iaitu bersamaan dengan 16 buah gelanggang yang dinaunginya. Seorang Khalifah Besar menaungi 4 Khalifah Kanan, iaitu 64 gelanggang.

Peranan seorang gurulatih ialah untuk melaksanakan latihan, manakala seorang Khalifah Muda ialah mentadbir dan mengawasi perjalanan gelanggang terutamanya pelajaran dan adat-istiadat.  Menentukan tata pakaian latihan, upacara buka dan tutup gelanggang, pelaksana acara Perlimau kepada setiap murid, majlis penyampaian bengkung, penyerahan duit fidyah perlimau serta menyelia gurulatih yang bertugas.  Jika sesebuah gelanggang mempunyai lebih dari seorang gurulatih maka gurulatih terkanan hendaklkah dilantik menjadi Khalifah Muda (mengikut syarat kelayakan yang dinyatakan di atas).

LANTIKAN PEGAWAI ADAT SILAT SENI GAYONG

29 Dis 2023

Dalam usaha menentukan supaya pelajaran dan adat-istiadat Silat Seni Gayong berterusan dan kekal sepertimana asal ciptaannya, ADMAR telah mewujudkan jawatan-jawatan adat.  Pemegang jawatan adat dilantik dan dianugerahkan sandang yang disebut sebagai Sandang Berjawatan.  Semua pemegang sandang bertanggungjawab mengawal pelaksanaan pelajaran, adat-istiadat, pentadbiran (adat) dan kewangan (adat) pada tahap kuasa masing-masing.

Telah ditetapkan bahawa pemegang jawatan Imam Khalifah dan Timbalan Imam Khalifah menjaga sebuah negeri, Khalifah Besar mengawal Khalifah Kanan, Khalifah Kanan pula mengawal  Khalifah dan Khalifah mengawal Khalifah Muda (Imam gelanggang), manakala Khalifah Muda mengawal gurulatih-gurulatih di gelanggangnya dalam empat bidang yang dinyatakan.

Kebelakangan ini didapati perlantikan dan anugerah Sandang Berjawatan tidak seimbang mengikut keperluan yang dijelaskan di atas.  ADMAR menyatakan bahawa seorang Khalifah adalah bertanggungjawab kepada 4 orang Imam Gelanggang/Khalifah Muda (Peraturan 32:4 (b) - Perlembagaan PSSGM 361). Oleh kerana dasar ini tidak dijadikan panduan, maka pada hari ini didapati  berlaku lambakan pemegang-pemegang Sandang Berjawatan.  Amalan ini tidak boleh diteruskan, kerana ia berpotensi menurunkan martabat dan nilai sandang sehingga menjadi sebagai hiasan pakaian, dan tidak menjadi status pangkat dan kuasa kepada pemegang sandang.

Diingatkan bahawa anugerah Sandang Berjawatan sepatutnya bersasas kepada bilangan gelanggang.  Setiap gelanggang mempunyai seorang Khalifah Muda yang memantaunya, manakala setiap Khalifah mengawal 4 orang Khalifah Muda seperti yang ditetapkan.  Justeru itu sifir ini hendaklah dijadikan asas bagi lantikan ke jawatan adat.  Jika bilangan gelanggang kecil, maka tidak ada wajaran melantik bilangan pegawai adat yang ramai sehingga tidak sepadan dengan nisbah.  Situasi ini mewujudkan keadaan lebih ramai pemerintah dari pengikut.

Dengan ini, semua Pertubuhan hendaklah melihat semula organisasi adat masing-masing  dan jika perlu lantikan baru, hendaklah atas sebab mengganti, atau apabila terdapat tambahan bilangan gelanggang yang sepadan mengikut nisbah, supaya struktur organisasi adat berbentuk melebar di bawah dan bersesuaian dengan prinsip pengurusan sesebuah organisasi.

Sandang berjawatan adalah bermula dari Sandang Khalifah Muda.  Penerima sandang ini ialah seorang gurulatih yang telah berkhidmat sekurang-kurangnya 3 tahun di sesebuah gelanggang dan menunjukan pemahaman mengenai sistem pelajaran, adat-istiadat, pentadbiran (adat) dan kewangan (adat).  Dalam erti kata lain, sandang ini tidak boleh diberi kepada sebarang murid silat.  Sandang melambangkan kuasa dan tangunggjawab.

GAYONG BERKERIS

25 Dis 2023

Berkeris dalam Silat Seni Gayong bukan sekadar sebagai sebuah permainan atau Pelajaran, bahkan juga digunakan sebagai pelengkap apabila berbusana serta merupakan kelengkapan dalam menjalankan beberapa acara adat-istiadat.  Budaya berkeris, meletakkan silat ini sebagai sebuah badan budaya warisan bangsa Melayu.

Namun begitu sehingga ke hari ini, tiada panduan yang jelas berhubung dengan penggunaan jenis keris atau rupa bentuk keris yang ditetapkan oleh perguruan Silat Seni Gayong.  Adalah wajar perkara tersebut ditetapkan bagi tujuan keseragaman, dan jati diri perguruan.  Dalam masa yang sama juga amalan yang diwujudkan adalah sejajar dengan amalan berkeris bangsa Melayu.

Umumnya jenis dan rupa bentuk keris, melambangkan status pemakai dalam masyarakat di samping menjadi senjata mempertahankan diri.  Rupa bentuk keris adalah merujuk kepada kepada luk keris.  Lazimnya bilangan luk adalah mengikut angka ganjil seperti 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13 dan seterusnya.  Kebiasaannya terjemahan kepada luk keris adalah seperti berikut:

a.         Sepukal             -          keris adat

b.         Luk 3                -          keris juang / bertikam

c.         Luk 5                -          pandai berbicara/guru

d.         Luk 7                -          berkarisma memimpin

e.         Luk 9                -          pemimpin

f.          Luk 11              -          kedudukan yang stabil dalam masyarakat

g.         Luk 13              -          berani mempertahankan hak (pancung tidak bertanya)

Dengan berlatar belakangkan budaya berkeris Melayu dan amalan berkeris ADMAR, ditetapkan Silat Seni Gayong mengaturkan

pemakaian keris mengikut aturan berikut

a.         Sepukal             -          acara pertabalan jawatan

b.         Luk 3                -          Khalifah Muda dan Khalifah

c.         Luk 5                -          Khalifah Kanan

d.         Luk 7                -          Ketua Beradat dan Waris Beradat

e.         Luk 9                -          Khalifah Besar dan ke atas

Semua latihan berkeris hendaklah mengguna Keris Luk 3.  Setiap Pertubuhan Kebangsaan dan Negeri diminta supaya mempunyai sebilah Keris Sepukal bagi tujuan pertabalan jawatan-jawatan adat masing-masing.  Diingatkan bahawa tiada perbuatan pertabalan bagi penyampaian Sandang Kehormat mahupun penyampaian watikah.  Dalam erti kata lain, tiada keperluan mengguna keris dalam menyempurnakan acara-acara terbabit.

 Dingatkan bahawa di negara Malaysia pemakaian atau menyimpan keris adalah tertakluk kepada Akta 357, iatu Akta Bahan-Bahan Kakikasan dan Letupan Senjata Berbahaya 1958. Akta ini, bawah Seksyen 7(1) melainkan dengan kebenaran atau untuk tujuan tidak menyalahi undang-undang,, memperuntukan jika disabitkan kesalahan boleh dijatuhi hukuman penjara tidak melebehi dua tahun, atau denda tidak melebehi dua ribu ringgit atau kedua-duanya sekali, dan bagi kesalahan kedua boleh dijatuhi hukuman penjara tidak kurang daripada satu tahun dan tidak melebehi tiga tahun. Perkara 6(1) juga menyatakan pesalah boleh dikenakan hukuman dua sebatan.

Namun begitu dalam Akta yang sama di perkara 6.(3)(b), sesebuah senjata akan dianggap dibawa untuk tujuan yang tidak menyalahi undang-undang sekirannya dibawa oleh seseorang sebagai sebahagian daripada pemakaian rasmi atau perayaan semasa acara rasmi atau perayaan.

Perkara 6(4) menjelaskan bahawa kesalahan di bawah seksyen (1) Akta ini, sesorang itu  boleh ditangkap tanpa waran dan tidak boleh diikat jamin.